Dünya mutfaklarında çok yaygın olarak kullanılmakta olan kekik aynı şekilde sağlık açısından da sayısız fayda sağlamaktadır. Kekik içerdiği bitkisel besinler, mineraller, bileşen ve vitaminler yardımıyla sağlığımıza çok fazla katkıda bulunmaktadır.

Kekik, Güney Avrupa ve Akdeniz bölgelerinde yaygın olarak yemeklerde kullanılmaktadır. Kekik bitkisi çalı üzerinde yetişir  ve kare sapları ile ince, odunsu köke sahiptir. Uzunluğu yaklaşık 15-30 cm olabilir. Bitki rengi açık yeşildir ve aromatik kavisli yapraklara sahiptir. Kekiğin yaprakları ve çiçekleri mutfaklarda tüketilir.

Kekik sağlığımız için gerekli olan temel mineraller ve vitaminler ile doludur. Kekik potasyum, demir, magnezyum, kalsiyum, manganez ve selenyum açısından zengin bir kaynaktır. Bu bitki ayrıca B-kompleks vitaminleri, beta karoten, C vitamini, A vitamini, K vitamini, E vitamini ve folik asit gibi vitaminlerin kaynağıdır.

Kekik çok geniş bir yelpazede sağlığımıza hizmet etmektedir. Cilt sağlığından yüksek tansiyona, kolesterolden saç sağlığına ve kalp sağlığından akciğer sağlığına kadar çok geniş bir alanda sağlığımızı korumaktadır.

Yüksek ve Hipertansiyona Kekiğin Faydaları: Kekik, hipertansiyon ve yüksek tansiyon dengesini sağlıklı bir seviyede tutmayı başardığı için bu tür hastalıklarla mücadele eden kişiler tarafından yaygın olarak kullanılır.

Kekik Kolon Kanserini Engelleyebilir: Son zamanlarda obezite ve hareketsizliğe bağlı olarak sindirim sisteminde meydana gelen hastalıklar ve özellikle kolon kanserine karşı etkili bir besin kaynağıdır. Kolon kanserine yakalanma riskini azaltır.

Meme Kanserine Yakalanma Riskini Azaltır: Yine son yıllarda sayısı iyice artan meme kanserine yakalanma riskini azaltır. Kekik meme kanseri hücrelerinin yayılma hızını düşürebilir.

Maya Enfeksiyonuna Karşı Kekik: Candida albicans ağız ve vajinal mantar enfeksiyonlarına neden olabilen ortak bir mantardır. Aynı zamanda “pamukçuk” olarak bilinir ve kekik içerdiği uçucu yağlar yardımıyla bu hastalıkları tedavi edebilir.

Kekik Cilt Sağlığını Korur: Cilt ve deri sorunları kırsal ve şehir alanlarından en sık yaşanan sorunların başında gelir. Kekik yardımı ile yapılan bitkisel ilaçlar ve yemeklerde kullanımı veya içecek olarak tüketilmesi cilt ve deri hastalıklarını önleyebilir. Çok miktarda uçucu yağ içeren kekik ve papatya karışımı egzama ve benzeri hastalıkları ortadan kaldırabilir.

Kekik aynı zamanda akne gibi cilt sorunlarını da tedavi edebilir. Bakteriler üzerinde etkilidir, kekik suyu ile yüzünüzü yıkamanız sorunu büyük ölçüde giderebilir. Ayrıca sivrisinek sokmalarından dolayı meydana gelen cilt hastalıklarına karşı da kekik etkili olabilir.

Kekik Bronşite İyi Gelir: Kekik genel anlamda solunum yolu sistemi için sağlıklıdır. Soğuk algınlığı, öksürük, ateş, balgam gibi sorunları ortadan kaldırabilir. Bunun yanında bronşite iyi gelir, bronşları rahatlatıcı özelliği vardır. Bu özelliğinden dolayı astım ve solunum yolu problemleri yaşayan kişiler de tüketebilirler.

Kekik Saç Sağlığını Korur: Diğer otlarla kombine edildiğinde saç sağlığı için mükemmel katkılar sağlayabilir. Kekik saçların yeniden çıkmasına yardımcı olduğu gibi saçların dökülmesine de engel olabilir.

Kalp Sağlığı İçin Kekik: Kekik etkili bir antioksidandır. Anti-enflamatuar etkileri ile birlikte farklı türde kalp hastalığına yol açan kronik enflamasyon gibi kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi için kullanılabilir.

Solunum Yollarını Açar: Kekik solunum sağlığını korur. Bir bardak sıcak suda bir miktar kekik demleyerek içmeniz şiddetli öksürük, göğüs ağrıları, bronşit ve solunum yolu problemlerini giderebilir.

Kekik Kemikleri Güçlenirir Demir Deposudur: Sadece 2.8 gram kekik bir yetişkinin  günlük demir ihtiyacının %20’sini kazandırabilir. Demir eksikliği anemi, yorgunluk, zayıf bağışıklık sistemine neden olabilmektedir. Bu yüzden düzenli olarak kekik tüketimi aynı zamanda birçok hastalığa yakalanma riskini azaltacaktır.

Bunun dışında kekik zengin miktarda K vitamini içermektedir ve K vitamini sağlıklı ve güçlü kemik sağlığı için hayati önem taşımaktadır.

Besin Deposu Kekik: Çok etkili bir antioksidan olan kekik, bol miktarda potasyum, manganez ve demir içermektedir. Bu yüzden kalp sağlığı için çok faydalıdır, kan akışını hızlandırır, kan hücrelerinin sağlığını korur, kırmızı kan hücrelerinin sağlığını korur ve aldıkları hasarları giderir, böylece birçok açıdan sağlığa katkıda bulunur.

Kekik Stresi Giderir: Kekiğin içerdiği B-6 vitamini beynimizde GABA düzeyini sağlıklı seviyede tutar ve bu durum stresle mücadele etmemizi arttırır, aynı zamanda sinir sistemi sağlığını korur. Stres kaynaklı olumsuz düşüncelere engel olur.

Kekik Göz Sağlığını Korur: Kekik yağda çözünen A vitamini içermektedir ve bu mukus sağlığı yanında göz sağlığını da korumaktadır.

Kekiğin Sağlık Açısından Diğer Faydaları: Kekik A vitamini ve beta-karoten gibi flavonoidler açısından zengindir. Kekik tüketimi akciğer ve ağız boşluğu kanserine yakalanma riskini ciddi anlamda azaltır.

Alzheimer Hastalığına Yakalanma Riskini Azaltır: Kekik genel anlamda beyin hücrelerinin sağlığının korunmasına ve beynin görevlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirmesine yardımcı olabilir. Bunun dışında özellikle yaşlılığa bağlı olarak ortaya çıkan beyin hastalıklarına ve hafıza zayıflıklarına yakalanma riskini azaltabilir. Bütün bunların bir sonucu olarak da alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltabilir.

Uykusuzluk Sorunu İçin Kekik: Uyku sorunu çekenler için de kekik alternatif tedavi olabilir. Kekiğin sinir sistemi üzerinde olumlu etkisi olduğundan dolayı uykusuzluğa neden olabilecek sorunları ortadan kaldırabilir. Yatmadan önce tüketilen bir bardak kekik çayı iyi bir uyku çekmenize yardımcı olabilir.

Kekik Şiddetli Öksürükleri Yatıştırır: Eğer soğuk algınlığından dolayı şiddetli bir öksürük problemi yaşıyorsanız kekik çayı tüketmeyi deneyebilirsiniz. Kısa sürede öksürüğün şiddetini azaltabilir. Aynı zamanda kekik etkili bir balgam söktürücüdür.

Kekik Hazımsızlığı Giderir: Kekik çayı aynı zamanda sindirim sistemi içinde faydalı bir besin kaynağıdır. Kekik çayı hazımsızlık ve kabızlık gibi sorunları gidermenin yanında gaz, şişkinlik ve bağırsak kramplarını giderebilmektedir.

Kekik Enerji Verir: Kekiğin diğer bir özelliği de yorgunluğu azaltmasıdır, kas ağrılarını giderir, stresi alır ve belirli bir rahatlama sağlar. Kaybedilen enerjinin yeniden yerine gelmesini sağlar. Zihinsel yorgunlukları da giderebilir.

Kekiğin Diğer Faydaları: Kekiğin sağlık açısından faydaları anlatmakla bitmez. Bu yazıda temel olarak en önemli faydalarını ele almaya çalıştık, bütün bu faydaları dışında diğer faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:

Kekik bünyenin gereksinim duyduğu birçok temel mineralleri sağlar ve bağışıklık sistemini güçlendirir. İçerdiği Omega-3 yağları beyin sağlığını korur, dolaşımı hızlandırır, zihin sağlığını korur, ishale iyi gelir, yaşlanmayı yavaşlatır, serbest radikalleri ortadan kaldırır, göğüs sıkışıklıklarını giderir, ateş düşürücü özelliği vardır, mesane iltihabını giderir, artrit ve gut hastalığına iyi gelir, eklem ve kas ağrılarını giderebilir, ağız yaralarını iyileştirmeye yardımcı olur, ayaklar kekik suyunda dinlendirilebilir, yorgunluğu alır, kepek sorununu giderir.

Kekik suyu kekiğin kaynatılması ile elde edilir. Çay olarak tüketildiği gibi suyu cilt ve saç sağlığı için bir yıkama aracı olarak da kullanılmaktadır. Kekik suyundan kasıt aslında genelde kekik çayıdır. Kekik suyunun faydaları kekikle benzerlik göstermektir, fakat kekik suyu bazı hastalıklar için daha kısa sürede sonuç almamızı sağlar.

• Kekik suyu adet sancılarını giderebilir ve adet döngüsünün sağlıklı bir düzende devam etmesine yardımcı olabilir.
• Kekik suyu özellikle kekik yağı ile karıştırılarak uygulandığında romatizma ağrılarını ve aynı zamanda eklem ağrılarını giderebilir.
• Böcek sokmaları ve egzama gibi kaşıntılı hastalıkları giderebilir.
• Mikropları temizleyici özelliği olduğu için cilt ve saç sağlığını korur, içilerek tüketildiğinde solunum yollarını ve sindirim sistemini bakteri, enfeksiyon ve mikroplardan arındırır.
• Bağırsak sağlığını korur, kekik suyu zararlı bakterilerden bağırsakları temizler.

Kekik suyu, kekiğin suda kaynatılmasıyla elde edilir ve tüketileceği zaman bal ve limon suyu karıştırılabilir.

Kekik yağının sağlık açısından faydaları en az kekik kadardır. Kekik yağına antispazmodik, antiromatizmal, antiseptik, bakteri, bechic, kalp, gaz giderici, cicatrisant, diüretik, emenagogue, balgam söktürücü, hipertansif, insektisit, uyarıcı, tonik özellikleri isnat edilebilir.

• Öksürük, kramp ve kas ağrılarını giderebilir.
• Kekik yağı romatizma ağrılarını giderebilir, bunun yanında enfeksiyon hastalıklarına karşı etkili olabilir.
• Alerjik yaralara karşı etkili olabilir, kısa sürede tedavi edebilir.
• Kekik yağı bağışıklık sistemini güçlendirebilir.
• Kekik yağı cilt sağlığını korur, direkt cilde uygulamak yerine su ile inceltilmesinde fayda vardır.
• Kekik yağının kalp sağlığı için çok faydalı olduğunu söyleyen sağlık uzmanları vardır.
• Kekik yağının balgam söktürücü özelliği vardır, öksürük sorunlarını ortadan kaldırabilir, ciğerleri balgamlardan temizler.
• Mide ve bağırsaklarda biriken gazı alabilir.
• Kekik yağı emdiğinizde böbrek yetmezliğinden dolayı vücutta biriken suyun emilimini kolaylaştırabilirsiniz.

Dikkat: Bazı kişilerde tahriş edici ve kan basıncını yükseltici etkileri vardır.

• Gebelik döneminde kullanılması önerilmez.

Kekiğin 33 türü olduğu düşünülmektedir. Bunlarda bir tanesi de dağ kekiğidir ve ülkemizde de yetişmektedir. Dağ kekiğinin de sağlık açısından birçok faydası vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Sabahları bir bardak dağ kekiği içmek güne zinde ve zihin açıklığı ile başlamayı sağlar.
• Dağ kekiği alerjik hastalıklara iyi gelir.
• Dağ kekiği sigaranın zararlarını azaltabilir.
• Soğuk algınlığı, öksürük, grip ve nezle gibi hastalıkları iyileştirebilir.
• Böbrek taşı düşürmede dağ kekiğinin etkili olduğu düşünülür.
• Dağ kekiği boğaz, ağız ve yemek borusu sağlığını korur.
• Boğmaca, astım ve bronşit gibi hastalıklara iyi gelir.
• Mikrop kırıcıdır, genel anlamda sağlığı korur, vücudun savunma sistemini güçlendirir ve hastalıklarla mücadeleyi arttırır.
• Doku, damar ve kemik sağlığını koruyan dağ kekiği sağlıklı ve uzun yaşam sağlayabilir.
• Dağ kekiğinin bir yan etkisinin olmaması için 7 günden fazla (aralıksız) tüketilmemesi önerilir.

Kekiğin Zararları:

Kekik sağlık açısından birçok fayda sağlamaktadır, fakat fazla ve yanlış kullanımı bazı sorunlara neden olabilir. Bu sorunları şu şekilde sıralamak mümkün:

• Aşırı ve yanlış kullanımı mukus zarına zarar verebilir.
• Kekik hassas bünyelerde alerjiye neden olabilir, bu durumda tüketimi durdurulmalıdır.
• Kan basıncı ile alakalı sorun yaşayanlar uzak durmalıdır, hipertansiyona neden olabilir.
• Tiroid bezi ile alakalı sorunlar yaşayan kişiler doktorlarına danışmalıdırlar. Sürekli kullanımı bu kişilerde hormon sorunlarına neden olabilir.
• Gebelik ve emzirme döneminde tüketiminden kaçınılmalıdır, hamile kadınlarda düşük yapabilmektedir.
• 18 yaşından ufak çocuklar için kullanımı uygun değildir.
• İleri derecede kalp sorunları yaşayanlar kekik tüketiminde uzak durmalıdır.
• Bazı hassas ciltlerde tahrişe neden olabilir.
• Farklı hastalıklardan dolayı ilaç kullanan hastalar doktorlarına danışarak kullanmalıdırlar.

Tavsiyeler

Kekiğin birçok açıdan sağlığa faydalı olduğunu gördük. Bu hastalıklar arasında çok tehlikeli olanlar da var. Doğru bir şekilde kekik tüketimi yapmamız durumunda birçok hastalığa yakalanma riskini azaltmış olabiliyoruz.

Özellikle şehir hayatında olumsuz şartlar altında yaşayan kişilerin mutlaka tüketmeleri gerektiğini düşünüyoruz.